Beynəlxalq əlaqələr

Azərbaycanda İİV/QİÇS, Vərəm və Malariya üzrə Qlobal Fondun maliyyələşdirdiyi fəaliyyəti haqqında

MƏLUMAT

2005-ci ildən başlayaraq İİV/QİÇS, Vərəm və Malariya üzrə Qlobal Fond Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi ilə əsas üç istiqamətdə fəaliyyət göstərir: 1) Azərbaycanda Əhalinin riskli qrupları üçün milli imkanların, profilaktika və müalicə xidmətlərinin genişləndirilməsi vasitəsilə İİV  epidemiyasına qarşı cavab tədbirlərinin gücləndirilməsi:  2) Azərbaycanda Əsas ÇDD/GDD Vərəm xidmətlərinə Çıxış İmkanının və onların Keyfiyyətinin təmin olunması; 3) Azərbaycanda Davamlı Malyariya Nəzarəti və Profilaktikası Uğrunda Yeni Təşəbbüslər.

Layihələr çərçivəsində Qlobal Fond 2005-2018-ci illər ərzində İİV/QİÇS-ə nəzarət fəaliyyətləri üçün cəmi 49 milion ABŞ Dolları, vərəm üzrə cəmi 50,5 milion ABŞ Dolları, malyariya üzrə – 5,5 milion ABŞ Dolları dəyərində vəsait ayırmışdır.

Ölkədə Vərəm layihəsinin əsas icraçı Elmi-Tədqiqat Ağ ciyər Xəstəlikləri İnstitutudur. Qlobal Fond tərəfindən maliyyələşdirilən Vərəm layihəsi ilk dəfə 2007-ci ildə 7-ci Raund çərçivəsində həyata keçirilməyə başlanmış 2013-ci ilə  qədər davam etmişdir. Layihənin  ümumi dəyəri  16,803,781 AVRO olmuşdur. Layihənin çərçivəsində aşağıdakı komponentləri həyata keçirilir:

• Vərəmin erkən aşkarlanmasının yaxşılaşdırılması
• DDV müalicəsinin mümkünlüyü
• DDV xəstələr üçün sosial dəstəyin ayrılması
• Milli Vərəm Programının idarə edilməsinin gücləndirilməsi və koordinasiya olunması

2013-cü ildə Azərbaycana 2013-2015-ci illər üçün nəzərdə tutulmuş və 7-ci Raundun davamı olan Keçici Maliyyələşmə Mexanizmi layihəsi çərçivəsində 8 mln. AVRO maliyyə vəsaiti ayrılmışdır.

Həmin layihə çərçivəsində aşağıdakılar həyata keçirilir:

• 1200 ÇDD vərəm xəstəsi üçün 2-ci sıra dərman maddələrinin alınması
• Həmin xəstələrə sosial dəstək paketinin verilməsi
• Laborator avadanlıq və reagentlərin alınması
• Bakı şəhərində və regionlarda DOT məntəqələrin yaradılması
• Bakı şəhərində və regionlarda olan vərəm əleyhinə müəssisələrdən bəlğəm nümunələrinin Milli Referens Laboratoriyasına çatdırılması
• İnfeksion nəzarətin təşkili üçün fərdi mühafizə vasitələrinin alınması

2015-ci ildə Qlobal Fond tərəfindən Yeni Maliyyələşmə Mexanizmi layihəsi çərçivəsində Səhiyyə Nazirliyinə 2016-2017-ci illər üçün nəzərdə tutulmuş 10,976,131 AVRO məbləğində maliyyə vəsaiti ayrılmışdır.

Həmin layihə çərçivəsində aşağıdakı tədbirlər nəzərdə tutulur:

• 600 ÇDD vərəm xəstəsi üçün 2-ci sıra dərman maddələrinin alınması
• 150 GDD vərəm xəstəsi üçün 5-ci qrup dərman maddələrinin alınması
• Həmin xəstələrə sosial dəstək paketinin verilməsi
• Laborator avadanlıq və reagentlərin alınması
• Bakı şəhərində və regionlarda DOT məntəqələrin yaradılması
• Bakı şəhərində və regionlarda olan vərəm əleyhinə müəssisələrdən bəlğəm nümunələrinin Milli Referens Laboratoriyasına çatdırılması
• İnfeksion nəzarətin təşkili üçün fərdi mühafizə vasitələrinin alınması
• ÇDD vərəm xəstələrinin idarə edilməsi üçün həkim-ftiziatrlar üçün treninqlərin təşkili
• Milli rəhbərlik və protokolların hazırlanması zamanı beynəlxalq ekspertlərə texniki yardımın göstərilməsi
• Penitensiar sektorunda Vərəmlə Mübarizə Proqramına dəstək

Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən təminat:

• 2011-ci ildən Səhiyyə Nazirliyi vərəm əlieyninə 1-ci sıra dərmanları tam olaraq təmin edir
• 2012-ci ildən vərəm əleyhinə dərmanların yanaşı təsirlərinə qarşı dərmanları tam olaraq təmin edir
• 2013-cü ildən başlayaraq 2-ci sıra dərmanların bir hissəsinin təmin olunmasına başlanmışdır

Səhiyyə Nazirliyi aşağıdakı vacib sənədləri təsdiq etmişdir:

• Vərəmin aşkarlanması, kimyəvi terapiyası və profilaktikası üzrə klinik protokolları    
• Vərəm üzrə rəhbərlik
• Azərbaycanda vərəmlə mübarizə sahəsində kommunikasiya və sosial səfərbərlik üzrə strategiya
• İnfeksion nəzərət üzrə rəhbərlik
• Vərəm əleyhinə müəssisələrdə epidemioloji tələblərə dair qaydalar
• Vərəm üzrə elektron proqram (e-TB Manager) ilə işləmə qaydası
• Monitorinq və qiymətləndirmə planı (2013-2016-cı və 2016-2020 illər)
• Azərbaycanda Çox/Genişləndirilmiş Dərman Çeşidinə davamlı olan Vərəmlə Mübarizə və Profilaktika üzrə Fəaliyyət Planı (2013-2015-ci və 2016-2020 illər)
• Vərəm laboratoriyaları üçün Standart Əməliyyat Prosedurları 

2021-2024-cü illər üzrə Qrant layihəsinin adı: Azərbaycan Respublikasında Yüksək riskə məruz qalan əhali qrupları üçün milli imkanların, profilaktika və müalicə xidmətlərinin gücləndirilməsi vasitəsilə İİV epidemiyasına qarşı cavab tədbirlərinin genişləndirilməsi və zəruri ÇDD/GDD Vərəm xidmətlərinə çıxışın və keyfiyyətinin davamlılığının təmin edilməsi

Vərəm Qrant layihəsi: 

Layihənin müddəti:           Yanvar 2021- 30 iyun 2024-ci il

Ümumi büdcə:                    7,997,084 ABŞ Dolları